آرامگاه نادرشاه مشهد

زندگینامه نادر شاه افشار

نادرشاه افشار متولد ۱۰۶۷ شمسی در کلات نادری خراسان است که پیش از پادشاهی ، نادر قلی نام داشت. 

نادرشاه در ابتدای نوجوانی به خدمت حاکم خراسان در آمد و پس از مدتی با گردآوری گروهی کوچک و تحت اختیار گرفتن چند منطقه از خراسان خود را نادر قلی بیگ نامید.

نادر مدتی به عنوان یکی از فرماندهان سپاه شاه تهماسب صفوی خدمت کرد و در همان حال بود که شورش افغان‌ها به رهبری محمود افغان را فرونشاند، پس از شکست خوردن شاه صفوی در جنگ با عثمانی‌ها و گریختن از میدان جنگ با صلاحدید بزرگان کشور، نادرشاه امور را به دست گرفت و رسما به عنوان شاه جدید تاج‌گذاری کرد.

از مهمترین دلایل معروفیت نادرشاه افشار کشورگشایی‌های اوست و به همین جهت به او لقب آخرین فاتح شرق را نیز داده‌اند. او در حمله به دهلی در هند غنائم بسیاری از جمله الماس‌های کوه نور و دریای نور را تصاحب کرد.

سرانجام به دلیل سوء ظن به اطرافیان و سختگیری‌های افراطی به مردم و حامیانش در یکی از لشکرکشی‌هایی که برای سرکوب اعتراضات مردمی به خراسان داشت توسط سرداران سپاه خود شبانه به قتل رسید.

آرامگاه نادر شاه افشار کجاست؟

مقبره نادرشاه از اماکن دیدنی شهر مشهد است که در خیابان شیرازی، ضلع شمال غربی چهارراه شهدا (نادری سابق) واقع شده است و فاصله کمی تا حرم امام رضا دارد.

بلیط آرامگاه نادرشاه افشار

ورود به آرامگاه نادرشاه مستلزم تهیه بلیط است. مبلغ بلیط ورودی در سال 1404 برای گردشگران داخلی به ازای هر نفر 25 هزار تومان و برای گردشگران خارجی به ازای هر نفر 200 هزار تومان می‌باشد.

موزه آرامگاه نادر شاه افشار مشهد

هنگام ورود به باغ موزه نادری اولین چیزی که به چشم می آید مجسمه برنزی 14 هزار کیلو گرمی نادرشاه است که با نظارت مستقیم استاد صدیقی از شاگردان کمال الملک در کارگاه ریخته گری برونی ایتالیا ساخته شده است. در کنار آرامگاه و مجسمه نیز لوله توپ جنگی که از اشغالگران پرتغالی به غنیمت گرفته شده است و زمان ساخت آن به دهه 1500 میلادی برمی‌گردد، دیده می‌شود.

موزه آرامگاه دو تالار اصلی دارد که یکی از تالارهای موزه به اسلحه‌های هر دوره اختصاص یافته است و دو شمشیر متعلق به نادر شاه نیز در این تالار نگه داری می‌شود و تالار دوم موزه به مجموع اشیای باقی مانده از زمان صفویه و افشاریه تخلیص یافته است و نوعی موزه مردم شناسی است.

سنگ قبر نادرشاه

سنگ قبر به دلیل لمس مکرر مردم و بازدید کنندگان سیاه و آسیب دیده شد و همین موضوع باعث مرمت مجدد سنگ قبر شد.

شعر روی قبر نادر شاه

روی سنگ قبر نادرشاه شعری حک نشده است و اما در کتیبه ای سنگی که در کلات نادری، شهرستان محل تولد نادرشاه، به دستور خود او حکاکی شده است 24 بیت شعر سروده‌ی شاعر دربار افشاری “گلبن افشار” نوشته شده است که جز بیت اول که به زبان فارسی است مابقی شعر به زبان ترکی خراسانی است.

نبش قبر نادرشاه

نادرشاه یکی از شاهانی است که اصطلاحا چندین بار گور به گور شد. پس از مرگ نادر به دست سردارانش جسدش نخستین بار در دروازه بالا خیابان درون آستان قدس به خاک سپرده شد اما پس از حمله آغا محمدخان، اولین نبش قبر نادرشاه اتفاق افتاد و استخوان‌هایش به تهران برده شد. در اواخر دوران قاجار با دستور والی خراسان استخوان‌های نادر مجددا از تهران به مشهد آورده می‌شود و با ساخت یک بنای آجری مقبره ای تازه برای نادر بنا می‌کند.

سپس در سال 1342 به منظور بازسازی و ساخت بنای آرامگاه استخوان‌های نادر مجددا نبش قبر شده و مدتی در تابوت نگه داری شد و پس از تکمیل بنای آرامگاه توسط هوشنگ سیحون، بقای نادر برای آخرین بار در مقبره‌اش آرام گرفت.

معماری آرامگاه نادرشاه

آرامگاه نادرشاه ملقب به آرامگاه نادری در سال 1342 به همت معمار برجسته هوشنگ سیحون طراحی و بازسازی شد. این بنا در  ضلع شمال غربی چهارراه شهدا در میان باغی به وسعت 14400 متر مربع با مساحتی بالغ بر 12 هزار مربع قرار گرفته است و شامل 16 ستون در اطراف آرامگاه می شود و سقف آن 6 متر ارتفاع دارد.

طراحی منحصر به فرد این مقبره بر اساس دو شکل هندسی مربع و مثلث بنا شده است که تالار مربعی شکل آن از 2 دیوار سنگی به رنگ قرمز به معنای جنگ تشکیل شده است که سنگ قبر نادرشاه در گوشه ای از این مربع بین دو دیوار قرار داده شده است. ساختار کلی این بنا با الهام از خیمه و چادر عشایر طراحی شده است.